12 Mayıs 2009 Salı

Krizden çıkış yolu

Bir gazetenin internet sitesinde krizden çıkışın formülü fıkrada gizli başlık ile okumuş oldugum kısa hikayeyi sizlerle paylaşmak istiyorum.


Mevsim yaz, aylardan Ağustos...

Küçük bir tatil kasabası. Yaz sezonu ancak yağmur yağıyor ve kasaba bomboş. Kasabadaki herkesin çevresindekilere borcu var ve kredi ile yaşıyorlar.

Şans eseri otele zengin bir Rus geliyor ve resepsiyona 100 dolar bırakıyor. Ancak odayı beğenmezse parasını alıp gideceğini söylüyor ve yukarı çıkıyor.


Otel sahibi parayı alır almaz kasaba olan borcunu ödüyor

Kasap, 100 doları hemen kaparak toptancıya olan borcunu vermeye gidiyor

Toptancı büyük bir sevinçle parayı alıp, kriz nedeniyle kredili hizmet veren son defa birlikte olduğu kadına götürüyor.

Kadın parayı alıp aynı otele giderek oraya olan borcunu ödüyor.

Ve o anda Rus müşteri odadan geri dönüyor ve odayı beğenmediğini söyleyip 100 dolarını geri alarak kasabayı terk ediyor.

Rus müşterinin bu ziyaretinden somut olarak hiç para kazanan olmuyor.

Ancak tüm kasaba borçlarından kurtuluyor ve geleceğe ümitle bakıyor… "

Hani sürekli duyduğumuz bir söz vardır ya "ekonomide çarklar dönmüyor" diye, işin aslında çarkları döndürmek bu kadar kolay olabiliyor.
Bir fıkra olarak lanse edilmiş olsa da, bu hikaye gerçek hayatta da krizden çıkış yollarının en temek yolunu anlatıyor.

22 Şubat 2009 Pazar

merkez bankasının faiz indirme kararı ve olası etkileri

gelismekte olan ve gelismelerini finanse edebilmek icin sıcak paraya ihtiyacı olan ülkeler, para politikası olarak yüksek reel faiz uygulamasını benimseyebilirler. bu politikayı uygulayan ülkeler, gerekli dövizi ülkelerinde tutmak için özellikle gelişmiş ülkelerdeki reel faiz oranlarından daha yüksek getirileri vaat etmek zorundadırlar.
Yüksek reel faiz, aynı zamanda yüksek risk manasına da gelebilmektedir. (finansın temel kurallarından biri olan risk ile getirinin doğrusal orantısı). Döviz ülkeye girdikten sonra yerli para birimine cevrilip yatırım yapıldıgı içim, sıcak paranın üstündeki en yüksek risklerden birisi hızlı deger kaybedebılcek olan yerli para birimidir. bu durumda yabancı yatırımcı döviz bazındaki yatırımında kayıplar yaşamaktadır.
Güncel durumda ise özellikle doğu avrupa'dan gelen kötü bilançolar akabininde artan panik ile ülkemiz piyasasından önemli bir miktar döviz çıkışı olmus ve TL yabancı para birimleri karşısında ani değer kaybına uğramıstır. Böyle bir ortamda, tek dayanagı dünyadaki "sıfır"a yaklasan reel faizler karsısında bir miktar reel faiz sunmak olan TL piyasası, faizlerin beklenenden yüksek olarak düşürülmesi ile bir miktar daha güç kaybetmiş, panik havasıyla birlikte dolar karsısında %5 lere varan düşüşler yaşamıştır.
Gelişmiş ülkeler faizleri sıfır düzeylerine düşürmüş iken, TL faizini varolan düzeyde tutmak fazladan faiz yükü altına girmektir. Ancak beklenenden daha fazla açıklanan faiz indiriminin daha sakin bir piyasa ortamında verilmis olması ve mevcut panik havası ile birlestirilmemesi ülkemiz lehine dengeleri daha pozitif etkileyebilecegi söylenebilir.